Pedagogiek
in praktijk

Is de 'pedagogische tik' cultuurgebonden?

Kindermishandeling komt in alle culturen en alle lagen van de bevolking voor en is dus niet specifiek een probleem van bepaalde groepen. Wel is het zo dat bepaalde groepen door allerlei factoren een verhoogd risico lopen op opvoedproblemen of kindermishandeling. De factsheet Van pedagogische tik tot kindermishandeling gaat over het slaan van kinderen binnen verschillende culturen in Nederland.


Cécile Nijsten heeft het opvoedingsgedrag van Nederlandse, Turkse, Marokkaanse, Surinaams-Creoolse en Chinese ouders met elkaar vergeleken. In de groep ouders met kinderen van 4 tot en met 18 jaar geeft 17 procent van de Nederlandse moeders hun kind een 'draai om de oren of een tik'. Bij de Turkse moeders gebruikt 20 procent wel eens fysieke straf. Bij de Marokkaanse en Creoolse moeders maakt 25 procent wel eens gebruik van een tik.

Kindermishandeling kan het gevolg zijn van problemen op verschillende gebieden. In de meeste gevallen is een optelsom van risicofactoren én de afwezigheid van voldoende beschermende factoren nodig om opvoedingsproblemen te doen ontstaan die kunnen leiden tot kindermishandeling. Dat blijkt bij veel niet-westerse allochtonen het geval. Zij lijden bijvoorbeeld onder een slechte economische positie, hebben geen sociaal netwerk, hebben last van discriminatie en zijn vaak onzeker over het opvoeden van hun kinderen binnen twee culturen. Deze risicofactoren versterken elkaar en kunnen bijdragen aan gevoelens van isolement, machteloosheid en hulpeloosheid. In dergelijke omstandigheden kunnen ouders zich vastklampen aan corrigerende opvoedingsmaatregelen die ze uit hun verleden kennen en proberen hun ouderlijk gezag met traditionele middelen en strengheid af te dwingen. Juist de combinatie van stressvolle ervaringen, persoonlijke problemen en gebrek aan sociale ondersteuning kan het evenwicht tussen draaglast en draagkracht van de ouders verstoren. Hierdoor kunnen opvoedingsproblemen ontstaan, die op hun beurt kunnen escaleren in mishandeling en verwaarlozing.

De factsheet gaat over het hele spectrum: van een 'pedagogische tik' tot fysieke kindermishandeling. In de factsheet staan de feiten en cijfers zoals die op dit moment bekend zijn. Hiermee wordt het inzicht van beroepskrachten vergroot in de oorzaken en gevolgen van slaan. Zij krijgen zo handvatten waardoor zij ouders kunnen ondersteunen bij het geweldloos opvoeden van hun kinderen.

Van pedagogische tik tot kindermishandeling. De culturele diversiteit in Nederland, geschreven door Edith Geurts en Deniz Ince, is gratis te downloaden via www.nizwjeugd.nl/publicaties



Naar homepage